GEMINI ZIEKENHUIS
OPDRACHT
Het living building concept was aanleiding voor het Gemini Ziekenhuis om in 2008 een uitvraag uit te doen naar “levend gebouw”. Drie consortia, bestaande uit een combinatie van ontwerpende en uitvoerende partijen, waren voorgeselecteerd om daar hun visie op te geven. SEED architects, als onderdeel van Helder Oranje, maakte het winnende ontwerp.
CONCEPT
A LIVING BUILDING
Een nieuw ziekenhuis op een nieuwe locatie. Met Planetree en het Living Building Concept als de belangrijkste thema’s in het ontwerp van dit nieuwe, 25.000 m2 tellende ziekenhuis. De Planetree methode helpt bij het creëren van een aangename omgeving voor zowel patiënten als medewerkers, terwijl het Living Building Concept er voor zorgt dat het gebouw kan krimpen of uitbreiden al naar gelang de eisen van de tijd. De combinatie van de twee geeft zowel emotionele als rationele voordelen.
Licht en ruimte
De schijnbare verschillen in benadering zijn verenigd in het ontwerp met de oprichting van twee zeer flexibele en rationele bouwblokken (de Gemini tweeling) parallel aan elkaar geplaatst met een organische vorm beschut ertussen. Het is vooral als een levend gebouw ontworpen, waardoor het kan veranderen en zelfs een volledig andere functie kan krijgen. Tegelijkertijd biedt het de gebruikers een zo licht en natuurlijk mogelijke omgeving. Het organisch vormgegeven centrale gebouwdeel vormt de verbinding tussen twee ‘rationele’ bouwblokken en is de belangrijkste plaats voor ontmoeting en ontspanning. De ruime en lichte omgeving is, in combinatie met het uitzicht op het vele groen buiten, een optimale ‘healing environment’. De ligging op de eerste verdieping zorgt ervoor dat de onder en direct naast het gebouw geparkeerde auto’s uit het zicht blijven. De vorm van het bouwdeel is bepaald door de looplijnen tussen de twee lange bouwblokken waar zich de (poli)klinische functies zich bevinden.
Patientenkamer
De vleugels worden vanuit het verbindende middendeel bereikt via trappenhuizen. Deze zijn aan de buitenkant zichtbaar door de grote raampartijen en doordat ze zich in de hoogste delen (stijgpunten) van de vleugels bevinden. De gebruikers houden, tot ze de gangen bereiken, uitzicht op de natuurlijke omgeving. De patiënten hebben allemaal een eigen kamer. Deze is voorzien van verdiepingshoge ramen, waardoor er ook op vloerniveau uitzicht naar buiten ontstaat. Er is een meubel aanwezig, die tot bed kan worden omgebouwd. Zo kunnen bezoekers of verplegers er eveneens overnachten. De flexibiliteit geldt ook voor de indeling van de afdelingen, want de scheidingswanden zijn verplaatsbaar.
Architectuur
Het ziekenhuis is uniek gelegen tussen twee zeeën. Het aangrenzende duinlandschap is een inspiratie geweest voor het ontwerp. De golvende, getrapte vorm van de parallelle bouwblokken relateert het complex stevig aan het duinlandschap en passerende containerschepen op zee.
De gevel bestaat uit modulaire en geperforeerde stalen gevelpanelen. Ieder paneel laat hetzelfde fragment van het duinlandschap zien en door verschil in perforatiegrootte ontstaan er panelen met 4 verschillende “grijstinten”. Met deze grijstinten is het fragment van het duinlandschap op grote schaal over het gehele gebouw getrokken. Ook op deze schaal werkt het modulair: bij het toevoegen of weghalen van een deel van het gebouw zal het beeld niet wezenlijk veranderen. Een blijvend levend gebouw.
Veranderbaar
De basis voor een weinig bouwafval producerend gebouw voor de lange termijn zoals een continue veranderend ziekenhuis, is het incorporeren van aanpasbaarheid. In het ontwerp voor het Gemini Ziekenhuis is aanpasbaarheid op alle verschillende niveaus opgenomen: terreinniveau, gebouwniveau, afdelingsniveau en kamerniveau. Zowel bouwkundige zaken als technische onderdelen zijn relatief eenvoudig aanpasbaar zodat het gebouw elke verandering in de organisatie kan ondersteunen.
Onderhoudsarm
Onder invloed van het Living Building concept, waarin het onderhoud voor 25 jaar is meegegaan met de uitvraag, is in de het ontwerp onderhoudsarm een stevig criterium geweest in de keuze van materialen. Desondanks zijn er veel “natuurlijke” materialen toegepast zoals hout, beton en staal.
Energie
In het ontwerp van het ziekenhuis zijn de modernste technieken opgenomen voor wat betreft de energiehuishouding. Met name de koude- en warmteopslag in de bodem zorgt voor een enorme buffering van de natuurlijk beschikbare energie. En het gevelsysteem laat een zeer hoge isolatiewaarde toe.
LOCATIE: | DEN HELDER |
OPDRACHTGEVER: | NOORDWEST ZIEKENHUISGROEP |
ONTWERP: | 2009-2010 |
REALISATIE: | N.V.T. |
OMVANG: | 25.000M2 BVO, 200 BEDDEN |
BOUWKOSTEN: | € 50 MLN EX. BTW (2010) |